Από τον Απρίλη η επιλογή για τις γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες

Τους νέους κανόνες που θα επιτρέπουν στα κράτη μέλη να απαγορεύουν ή να περιορίζουν την καλλιέργεια γενετικά τροποποιημένων οργανισμών στο έδαφός τους ενέκρινε στις 2 Μαρτίου το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τη σχετική οδηγία να αναμένεται να τεθεί σε ισχύ σε 20 μέρες μετά τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ.

«Οι νέοι κανόνες θα δώσουν στα κράτη μέλη την ελευθερία της επιλογής: να μπορούν να αποφασίσουν αν θέλουν οι γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες για να καλλιεργούνται στο έδαφός τους ή όχι. Αυτό είναι σύμφωνο με την αρχή της επικουρικότητας και σέβεται τους πολίτες και τις προτιμήσεις των αγροτών», δήλωσε ο Λετονός Υπουργός Γεωργίας και Πρόεδρος του Συμβουλίου Jānis Dūklavs.

Η νέα οδηγία παρέχει στα κράτη μέλη μεγαλύτερη ευελιξία σχετικά με την καλλιέργεια των γενετικά τροποποιημένων καλλιεργειών, υπό ορισμένες συνθήκες σε δύο διαφορετικά χρονικά σημεία:

• Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας έγκρισης, όπου ένα κράτος μέλος μπορεί να ζητήσει να τροποποιήσει το γεωγραφικό πεδίο εφαρμογής.
• Όταν ένας ΓΤΟ έχει εγκριθεί, το κράτος μέλος μπορεί να απαγορεύσει ή να περιορίσει την καλλιέργεια του για λόγους που σχετίζονται με στόχους περιβαλλοντικής ή γεωργικής πολιτικής, ή άλλους επιτακτικούς λόγους, όπως πχ ο πολεοδομικός σχεδιασμός, η χρήση της γης, κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις κ.ά.

Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τους παλιούς κανόνες, τα κράτη μέλη μπορούσαν προσωρινά να απαγορεύσουν ή να περιορίσουν τη χρήση των ΓΤΟ στην επικράτειά τους, μόνον εφόσον είχαν νέα στοιχεία ότι ο εν λόγω γενετικά τροποποιημένος οργανισμός αποτελεί κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία ή το περιβάλλον ή σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.

Ερωτηματικά για τον αναπτυσσόμενο κόσμο 

Τρία χρόνια πήρε στην Ευρώπη για να σπάσει το αδιέξοδο σχετικά με τους Γενετικά Τροποποιημένους Οργανισμούς. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποφάσισε τον περασμένο μήνα να δώσει στα κράτη μέλη την επιλογή να απαγορεύουν ή να επιτρέπουν την καλλιέργεια των γενετικά τροποποιημένων καλλιεργειών.

Αν και οι ΓΤΟ χρησιμοποιούνται ευρέως στις ΗΠΑ και την Ασία, στην Ευρώπη υπάρχει μεγάλη αντίθεση.

«Νομίζω ότι ήταν η καλύτερη συμβιβαστική λύση για την ώρα. Γνωρίζουμε ότι το θέμα συζητείται πάρα πολύ συναισθηματικά και πολλοί πολίτες είναι πάρα πολύ εναντίον του, έτσι πρέπει να σεβαστούμε αυτή την άποψη», δήλωσε η ευρωβουλευτής του ΕΛΚ Elisabeth Koestinger.

Η απόφαση του Κοινοβουλίου εγείρει ανησυχίες σχετικά με την προστασία των καταναλωτών, την ασφάλεια για τους αγρότες και πώς η ενιαία αγορά θα λειτουργεί μεταξύ των χωρών με τις αντίθετες θέσεις.

Υπάρχουν επίσης ανησυχίες και εκτός Ευρώπης αναφορικά με το τι επιπτώσεις θα έχει η απόφαση της ΕΕ στον αναπτυσσόμενο κόσμο.

Στην Υποσαχάρια Αφρική, 7 στους 10 ανθρώπους είναι αγρότες, αλλά η ήπειρος εξαρτάται ακόμη από τις εισαγωγές και την επισιτιστική βοήθεια για να τραφεί, δαπανώντας περίπου 50 δις δολάρια ετησίως αγοράζουν τρόφιμα από τον ανεπτυγμένο κόσμο.

Σε μια πρόσφατη επίσκεψή τους στις Βρυξέλλες, οι Bill και Melinda Gates τόνισαν ότι η καινοτομία στη γεωργία συνιστά πιθανή λύση στο πρόβλημα της εξάρτησης από τα τρόφιμα και του υποσιτισμού.

«Έχοντας έναν αραβόσιτο ανθεκτικό στην ξηρασία, που είναι ΓΤΟ, ένας Αφρικανός αγρότης μπορεί να πάρει 20-30% μεγαλύτερη απόδοση από τον αγρό του. Θεωρούμε εναπόκειται στην Κένυα και την Τανζανία και τη Νότια Αφρική να αποφασίσει, είναι σωστό για την οικονομία τους;», τόνισε η Melinda Gates.

«Δεν μπορώ να σας εξηγήσω τη στάση όσων είναι κατά των ΓΤΟ, γιατί απλά δεν το καταλαβαίνω. Δε νομίζω ότι αυτό που υποστηρίζουν βασίζεται σε επιστημονικά στοιχεία. Για μένα, είναι περισσότερο συναισθηματικό, αλλά θα ήθελα να κοιτάξουν πιο προσεκτικά σε άλλα μέρη του κόσμου, όπου αυτά τα προϊόντα είναι πραγματικά χρήσιμα και να αναρωτηθούν αν είναι σωστό για την Ευρώπη να πει: Είμαστε πάρα πολύ καχύποπτοι, είμαστε πάρα πολύ εκλεπτυσμένοι να έχουμε αυτό το προϊόν για εμάς, έτσι δεν μπορείτε να το έχετε ούτε και εσείς. Νομίζω ότι αυτό είναι εντελώς λάθος. Δεν είναι μόνο εγωιστικό, συνορεύει με το έγκλημα», δήλωσε η ευρωβουλευτής Julie Girling.

Πηγή: EurActiv